در فیلم سازی حرفه ای بعد از مرحله تدوین تازه دنیای جدیدی رو به روی ما باز خواهد شد: مرحله تصحیح رنگ و بعد از اون فرایند کالر گریدینگ. توی این مقاله در مورد مراحل و روشهای تصحیح رنگ فیلم به صورت حرفه‌ای صحبت خواهم کرد.

چرا تصحیح رنگ ضروری است

لزوماً هنگام فیلمبرداری تمام عوامل رو نمیتونیم به صورت دقیق تنظیم کنیم. مثلاً ممکنه من برای هوای آفتابی وایت بالانس دوربین خودم رو تنظیم کرده باشم اما فقط در عرض چند ثانیه هوا ابری بشه و و دمای کلوین نور محیط به صورت کلی تغییر بکنه.

یا حتی گاهی ممکنه نوردهی فیلم خودم دچار خطا شده باشم؛ معمولاً به دلیل اندازه کوچک مانیتور های دوربین قضاوت دقیقی رو در مورد پارامترهای مختلف فیلم توی صحنه انجام داد.

ضمن اینکه اکثر دوربین ها هم توانایی نشان دادن Scope ها رو ندارن و عملاً توی پروژه های کوچک و نیمه حرفه ای تنها زمانی میتونیم فیلم اصلی و واقعی رو ببینیم و در موردش قضاوت کنیم که اون رو وارد کامپیوتر کرده باشیم.

بنابراین تصحیح رنگ اینجاست که خودش رو نشون میده و ما ما نه تنها روی رنگ بلکه روی میزان نوردهی تصویر هم باید اصلاحات زیادی رو انجام بدیم.

پارامتر های مهم در تصحیح رنگ

در ادامه در مورد این صحبت می کنم که توی مرحله تصحیح رنگ دقیقا باید چه مراحلی رو طی کنیم و حواسمون به چه چیزهایی باید باشه. البته مایل هستم در مورد نکته ای صحبت کنم که قبلاً توی ویدیو های آموزشی خودم بارها بهش اشاره کردم.

مرحله تصحیح رنگ و مرحله کالر گریدینگ کاملاً با هم متفاوت هستند. در واقع اصلاح رنگ مرحله پیش نیاز کالر گریدینگ هست و ما لزوماً در یک پروژه کالر گریدینگ انجام نمیدیم؛ اما تصحیح رنگ چیزی هست که باید تبدیل به عادت ما توی هر پروژه بشه.

خارج کردن ویدیو از حالت لاگ

اولین مرحله توی اصلاح رنگ این هست که اگر ویدیو رو با حالت لاگ فیلمبرداری کردیم باید اون رو تبدیل به Rec.709 بکنیم. این واجب ترین و لازم ترین و صد البته بدیهی ترین مرحله در تصحیح رنگ هست. من توی این مقاله در موردش به طور مفصل صحبت کردم.

اصلاحات نوردهی

همانطور که بالاتر هم صحبت کردم توی یک پروژه فیلمبرداری، مخصوصا پروژه هایی که از یک فیلمبردار حرفه ای استفاده نمی کنیم به احتمال بسیار زیاد نوردهی تصویر ما دچار خطا خواهد بود. معمولاً یک فیلمبردار حرفه ای با دستگاه نورسنج خودش تمام پارامترهای دوربین رو تنظیم میکنه و جایی برای خطا باقی نمی گذاره؛ اما خب همه که فیلمبردار حرفه ای نیستن!

بنابراین درسته که داریم در مورد تصحیح رنگ صحبت می کنیم اما تصحیح نور و اکسپوژر اینجا در اولویت خواهد بود. اگر تصویر رو به صورت لاگ ضبط کرده باشیم دست ما تا حدود بسیار خوبی برای تصحیح نوردهی باز خواهد بود. و اگر از بخت خوبمون تصویر رو به صورت RAW ضبط کرده باشیم به شدت دست ما برای اصلاح میزان نور اکسپوژر باز هست.

اصلاح کنتراست

علاوه بر نوردهی باید در مورد مقدار کنتراست تصویر هم تصمیم گیری بکنیم. لزوم آن در مورد” تصحیح” صحبت نمیکنم. چون بحث کنتراست تا حدود بسیار زیادی یک موضوع سلیقه ای هست که نوع خروجی کار و جایی که ویدیو رو برای اون ضبط میکنیم تعیین میکنه که از چه مقدار کنتراست استفاده کنیم.

مثلاً این یک نُرم پذیرفته شده هست که معمولا توی فیلم های سینمایی کنتراست به نسبت کمتر از برنامه های عادی تلویزیونی هست. یوتیوبر ها و ولاگرها از کنتراست بیشتری برای تصاویر خودشون استفاده میکنن. البته این وسط پر از استثنائات هست و مقدار کنتراست تصویر در نهایت کاملاً به تصمیم و سلیقه خودت بستگی داره.

اصلاح اشباع رنگ (Saturation)

اینکه چه مقدار اشباع رنگ توی ویدیو وجود داشته باشه باز هم تا حدود زیادی سلیقه ای هست و این شما هستی که تعیین می کنی این میزان باید چقدر باشه.

البته توی فضای RGB کار کردن با اسلایدر Saturation کمی ریسکی هست و من توصیه می کنم اگر نیاز داشتی که اشباع رنگ تصویر رو کم یا زیاد کنی، فضای رنگی اون Node رو ببر روی HSV و کانال های 1 و 3 رو غیر فعال کن و حالا مقدار Gain رو کم و زیاد کن.

اصلاح وایت بالانس و یا تراز سفیدی

شاید متداول ترین دلیلی که ما رو نیازمند به تصحیح رنگ میکنه همین اصلاح وایت بالانس تصویر هست. اول همین مقاله در موردش یک مثال زدم. فرض کن من تنظیمات وایت بالانس دوربین خودم رو روی عدد خاصی مثلاً ۵۶۰۰ کلوین تنظیم کردم.

حالا وارد محیطی میشم که توی اون فضا نورهایی وجود داره که دمای رنگش کاملاً متفاوت هست. فرض کن که من فراموش می کنم که وایت بالانس رو با توجه به دمای رنگ فعلی محیط تغییر بدم. اینجا دقیقا همون سناریو و داستان معروفی هست که اکثر ویدیو گرافرها بارها و بارها باهاش سر و کار داشتن.

بنابراین اگر حال و حوصله سایر قسمتهای تصحیح رنگ رو نداری در مورد تصحیح مقدار وایت بالانس کمی وقت بگذار و این یک مورد رو لااقل تصحیح کن!

مقدار شارپنس در تصویر

با اینکه تصحیح رنگ شاید ارتباطی با شارپنس نداشته باشه اما یکی از مراحل اصلاح رنگ همین تنظیم کردن مقدار شارپ بودن تصویر هست.

حتما برات جالب است اگر بدونی بخشی از شارپنس تصویر نرم افزاری هست و ما باید توی نرم افزار تصویر رو شارپ کنیم. وقتی به صورت کاملا اتوماتیک فیلمبرداری می کنی، حالا با دوربین موبایل خودت یا حتی حالت اتوماتیک دوربین های حرفه ای، این شارپنس به صورت خودکار روی تصویر اعمال میشه.

اما داستان زمانی که به صورت لاگ و یا حتی RAW مشغول فیلمبرداری هستی کاملاً متفاوت خواهد بود و اون شارپنس روی تصویر اعمال نخواهد شد. پس فراموش نکن که به میزان دلخواه (البته نه کاملاً دلخواه) تصویر خودت رو شارپ بکنی.

سر و کله زدن با نویز های تصویر

چه دوست داشته باشیم و یا دوست نداشته باشیم، توی فیلمبرداری دیجیتال نویز بخش جدایی ناپذیر فرایند کار هست. بسته تاریکی یا روشنی محیط و عدد ISO ای که استفاده می کنیم تصویر ما دچار نویز خواهد بود. این نویز زمانی خودش رو بیشتر نشون میده که ما روی حالت لاگ فیلمبرداری می کنیم.

بنابراین یکی از مراحل کلیدی تصحیح رنگ سر و کله زدن و کم کردن این دوست ناخوانده و دوست نداشتن ای هست! دو تا نکته در مورد کم کردن نویز توی تصویر وجود داره که باید حتماً حواسمون بهش باشه.

نکته اول

قرار نیست به صورت کامل نویز تصویر رو از بین ببریم. بلکه فقط تا حد مغولی اون رو کاهش می دهیم. به این دلیل که تحت هیچ شرایطی نباید تصویر ما حال و هوای پلاستیکی و باربی طور داشته باشه! از طرف دیگر اگر مقدار نویز صفر باشه تصویر اصلاً واقع‌گرایانه نخواهد بود. بنابراین وجود مقدار کمی از نویز توی تصویر لازم هست.

حتی این لازم بودن وجود نویز روی تصویر به حدی هست که ما فرایند کالر تریدینگ حرفه ای بعد از اینکه در ابتدای فرآیند نویز تصویر رو از بین بردیم، در انتهای کار به صورت مصنوعی Grain به تصویر اضافه میکنیم که اولاً حالت پلاستیکی توی تصویر به وجود نیاد و ثانیاً فیلم حال و هوای طبیعی و آنالوگ داشته باشه.

نکته دوم

فرایند کاهش نویز به شدت سنگین هست. بنابراین به احتمال خیلی زیاد بعد از استفاده از افکت noise reduction قادر نخواهیم بود به صورت RealTime پلی بک بگیریم. بنابراین اگر با نرم افزاری مثل داوینچی ریزالو کار می کنی بهتره Node کاهش نویز رو ایجاد بکنی و در انتهای فرایند تصحیح رنگ و دقیقا قبل از خروجی گرفتن از noise reduction استفاده کنی.

نتیجه کار رو خواهی دید

نیاز نیست که یک مخاطب حرفه ای ویدیو باشی یا حتی خودت دستی بر آتش داشته باشی، برای هر کسی کاملاً مشخص هست فرق بین ویدیویی که تصحیح رنگ شده و ویدیویی که بدون هیچ تغییری مستقیماً از دوربین خروجی گرفته شده. بنابراین با انجام فرایند تصحیح رنگ سطح کار خودت رو یک پله بالاتر ببر

سوالات متداول

• تصحیح رنگ و کالر گریدینگ با هم چه تفاوت هایی دارند؟

این دوتا مفهوم با هم یکسان نیستند. تصحیح رنگ مرحله قبل از کالر گریدینگ هست. در یک ویدیو لزومی به انجام کالر گریدینگ نیست اما تصحیح رنگ باید در هر صورت انجام بشه.

• با چه نرم افزاری می توان تصحیح رنگ انجام داد؟

توصیه می شود از نرم افزاری استفاده کنیم که اختصاصاً برای کار روی رنگ ویدیو ساخته شده باشد. داوینچی ریزالو یکی از بهترین گزینه های موجود برای اصلاح رنگ روی ویدیو می باشد.

• آیا برای ویدیو Rec.709 هم تصحیح رنگ لازم است؟

با اینکه دست ما چندان برای کار بر روی این ویدیو باز نیست اما اگر توی ویدیو اشکال فاحش و مشخصی رو میبینیم بهتر است تا حد توان روی آن اصلاح رنگ انجام بشه.

• مرحله اصلاح رنگ در فرایند فیلمسازی مربوط به چه زمانی است؟

اصلاح رنگ و به تبع آن کالر گریدینگ مرحله پایانی ساخت هر ویدیو هست و باید بعد از فرآیند تدوین شروع بشه.