عکاسی بوکه چیست ؟ چرا در بعضی از عکس‌ها پس زمینه اینقدر تار هست ؟ رمز موفقیت در عکاسی بوکه در شب چیست ؟ آیا عکاسی بوکه با موبایل هم امکان پذیر هست؟ بهترین تنظیمات دوربین برای این کار چیست؟ در این مقاله به تمام سوالات شما در مورد عکاسی بوکه پاسخ دادم.

عکاسی بوکه چیست ؟

بوکه یعنی تار کردن قسمت هایی از عکس که توی فوکوس نیستند . این یک تکنیک خیلی ساده در عین حال خیلی عالی برای حرفه ای تر کردن عکس های شماست . بوکه (bokeh) در اصل یک کمله‌ی ژاپنی هست به معنی تار کردن . و توی عکاسی یعنی تار کردن قسمت هایی از عکس که توی فوکوس نیستن .

حتما شما هم عکس هایی رو دیدید که پس زمینه‌ی سوژه به صورت خیلی زیبایی تار هست . این عکس ها دقیقا همون بوکه ای هست که داریم در موردش صحبت می‌کنیم .

چرا بوکه به وجود میاد ؟

چند سطر بالاتر گفتم که بوکه یعنی تار کردن قسمت هایی از عکس که توی فوکوس نیستن . حتما می‌دونین دوربین ها فقط می‌تونن روی یک نقطه فوکوس انجام بدن و قسمت های جلوتر و عقب تر از نقطه‌ی فوکوس تار خواهد بود .

حالا مقدار این تاری بستگی به چند تا عامل داره که در ادامه‌ی مقاله با هم بحث می‌کنیم . پس اگر قسمت هایی از عکس که در فوکوس نیستن رو بتونیم تار کنیم ، ما یک  عکس با افکت بوکه خواهیم داشت . حالا این عوامل چی هستن ؟

عوامل موثر در افکت بوکه

در کل 4 تا عامل باعث میشن که در یک عکس ، نواحی خارج از فوکوس تار دیده بشن و این یعنی ما افکت بوکه رو خواهیم داشت . این 4 تا عامل این ها هستن :

#1 استفاده از دیافراگم باز

توی تمام لنزها یک قطعه‌ی فیزیکی وجود داره به نام دیافراگم . وظیفه‌ی این قطعه اینه مقدار نوری که از توی لنز عبور میکنه و وارد دوربین میشه رو کنترل کنه . توی مقاله‌ی مثلث نوردهی بحثش رو کاملا باز کردم . اما برای گرفتن عکس بوکه در همین حد لازمه بدونیم که هر چقدر دیافراگم بازتر باشه ، نواحی خارج از فوکوس تارتر خواهد بود و این یعنی بوکه ی بهتری خواهیم داشت .

اندازه‌ی قطر دیافراگم با ضریبی به نام f اندازه گیری میشه . فکر نمیکنم حوصله داشته باشید تا براتون تعریف کنم که این ضریب از کجا اومده و چجوری اندازه گیری میشه . چون مبحث فیزیک و ریاضی هست . اما این رو بدونید که هر چی عدد پشت ضریب f کوچکتر باشه ، اندازه‌ی قطر دیافراگم بزرگتر خواهد بود و افکت بوکه‌ی بهتری رو خواهیم داشت . پس برای انجام دادن عکاسی بوکه  خوب ، دیافراگم رو تا آخرین حد ممکن (کوچکترین عدد f) باز کنید .

یک قانون کلی در مورد عکاسی بوکه : عدد f بزرگتر بک‌گراند واضع تر ، عدد f کوچکتر بک‌گراند تار تر

 

#2 کم کردن فاصله با سوژه

هر چقدر به سوژه نزدیک تر بشید ، بک گراند هم تار تر خواهد شد . چرا این اتفاق میوفته ؟ یک دلیل کاملا فیزیکی داره . وقتی به سوژه نزدیک میشید ، محدوده‌ی کمتری توی فوکوس قرار میگیره و عمق میدان کمتر میشه . و هر چقدر عمق میدان کمتر باشه ، بک‌گراند تار تر خواهد بود .

همین الان یکی از چشم های خودتون رو ببندید و انگشتتون رو به چشمتان نزدیک کنید و سعی کنید رو انگشت فوکوس کنید . می‌بینید که بک‌گراند تار خواهد بود . حالا انگشتتون رو از چشمتون دورتر و دورتر کنید . بک‌گراند واضع و واضع تر خواهد شد . این دقیقا همون اتفاقی هست که توی دوربین میوفته .

هر چقدر به سوژه نزدیک تر باشید ، بوکه ی بهتری خواهید داشت

داستان شوتینگ محمد یوسفیان در اینستاگرام من :

® ➖➖➖➖ photo & retouch : me model : mohammad.Yn ➖➖➖➖ چند روز پیش محمد بهم زنگ زد و گفت که میخواد برای وبسایتی که قراره بزنه چند تا عکس از خودش داشته باشه . گفت به غیر از اون ، برای آلبومی هم که می‌خواد بده بیرون نیاز به چند تا آرت‌ورک داره. محمد اولین و تنها coach موسیقی توی ایرانه . حرفه‌ای که به خاطر سختی‌هایی که داره متاسفانه توی ایران تا این لحظه کسی نتونسته بره سمتش ؛ و خب به همین دلیله که وضعیت موسیقی کشور تا این حد داغونه . اما خداروشکر قراره این وضعیت عوض شه کم‌کم. به هر حال قرار شد شوتینگ رو توی ۲ تا فاز داشته باشیم : فاز outdoor که توی چند تا لوکیشن در تهران بود . و فاز شوتینگ indoor که توی استیودی شخصی محمد خواهد بود. خب میدونین لذت زیادی داره وقتی مسئول بخش موسیقی سایتت و مربی چند تا موزیسین خارجی ، کار شوتینگش رو به تو محول میکنه. راستی یه چیزی ؛ از من خیلی درمورد عکاسی پرتره و مدلینگ پرسیده بودین . برای همین میخوام به پیشنهاد خودتون یه مقاله‌ی مفصل در موردش بنویسم . یه قسمتی هم می‌خوام توی مقاله بذارم که سوالای متداول رو توش جواب بدم . بهش میگن FAQ یا همون Frequently asked questions .شما هم سوالاتون رو همینجا از من بپرسین ، جواب همش رو توی مقالم میدم. ینی در واقع با هم میخوایم یه مقاله‌ی عالی بنویسیم. #پرتره #موسیقی #رضاصاد

A post shared by Reza Sadeghi (@rezasaad) on Oct 18, 2017 at 7:35am PDT

#3 زیاد کردن فاصله‌ی سوژه با پس زمینه

هیچ چیزی به یکباره اتفاق نمیوفته ! چرا این جمله رو گفتم ؟ چون به موضوع این بخش کاملا مرتبط هست . فرض کنید دارید از کسی عکس می‌گیرید و مایل هستید که افکت بوکه هم به عکس بدید . پس دو مورد قبل رو رعایت میکنید ؛ یعنی دیافراگم رو باز می‌کنید و تا جایی که امکان داره به سوژه نزدیک می‌شید . اما فراموش کردید که سوژه دقیقا جلوی یک دیوار ایستاده . و افکت بوکه ای در کار نخواهد بود .

همیشه این رو یادتون باشه که هر چقدر سوژه از بک گراندش دورتر باشه ، بوکه ی بیشتری خواهیم داشت . چرا ؟ چون  عمق میدان به صورت یک خط دقیق نیست .  یعنی این طور نیست که جاهایی که توی فوکوس نیستن به یکباره تار بشن . بلکه هر چقدر از محل فوکوس دورتر و دورتر میشیم ، تاری تصویر هم بیشتر و بیشتر میشه .

پس وقتی دوربین روی سوژه فوکوس میکنه ، به فاصله‌ای نیاز داره تا به حداکثر تاری ممکن توی بک‌گراند برسه . و ما با دورتر کردن سوژه و بک‌گراند از هم این فاصله رو تامین می‌کنیم .

فیلم زیر رو ببینید . توی این فیلم تونی نورثروپ به همراه همسرش چلسی نورثروپ در مورد راه های ایجاد افکت بوکه در عکس توضیح میدن . از جمله ی یکی از همین راه حل ها ، موردی هست که گفته شد .

#4 استفاده از فاصله‌ی کانونی بیشتر

این یک قانون کلی هست که هر چی فاصله ی کانونی بیشتر باشه ، افکت بوکه ی بهتری خواهیم داشت . به عبارت دیگه تا می‌تونید زوم کنید ! مثالی میزنم . دو تا لنز داریم یکی با فاصله‌ی کانونی 200 میلیمتر و دیافراگم f2 و اون یکی با فاصله ی کانونی 50 میلیمتر و دیافراگم f2 .

پس اگر قرار باشه عکاسی بوکه بهتری داشته باشیم بهتره که از لنزی استفاده کنیم که فاصله ی کانونی بیشتری داره ؛ یعنی 200 میلیمتر .

زوم بیشتر = بوکه ی بهتر

رابطه ی بوکه با عمق میدان

البته احتمالا براتون کاملا روشن شده که عمق میدان چی هست و چه رابطه ای با ایجاد افکت بوکه و عکاسی بوکه داره . اما به هر حال برای مرتب تر شدن مباحث این مقاله ، این قسمت رو هم به صورت مجزا بررسی میکنیم .

• عمق میدان یعنی اون قسمت های عکس که در فوکوس قرار دارن
• بوکه یعنی تار کردن قسمت های خارج از عمق میدان 

پس با یک مقایسه ی ساده این رو متوجه میشیم که این دو تا موضوع با هم رابطه ی عکس دارن . یعنی هر چقدر عمق میدان بیشتر باشه ، بوکه ی کمتری داریم و برعکس ، اگر یک عکس با بوکه ی خوب داریم ، پس حتما عمق میدان کمی داره .

عکاسی بوکه یعنی عمق میدان کم . همین !

چه زمانی از افکت بوکه استفاده کنیم ؟

تا اینجای مقاله در مورد اینکه بوکه چی هست و چجوری به وجود میاد با هم صحبت کردیم . حالا سوال مهم اینه که چه زمانی بهتره از این افکت استفاده کنیم و برعکس ، چه زمانی نباید از افکت بوکه استفاده کرد . پس تا اینجا متوجه شدیم که عکاسی بوکه به درد هر جایی نمی‌خوره و جا و مکان خودش رو داره.

#1 ایزوله کردن سوژه

یکی از مهم ترین دلایلی که از سبک عکاسی بوکه استفاده میکنیم برای ایزوله کردن و جداسازی سوژه از بک‌گراند هست . این کار به این دلیل انجام میشه که حواس مخاطب عکس پرت نشه و دقیقا بدونه باید به کجا نگاه کنه .

هیچ کسی در یک عکس شلوغ نمیتونه به چیزی که مد نظر ما هست نگاه کنه و منظور ما رو متوجه بشه . اما وقتی افکت بوکه رو روی تصویر اعمال کردیم ، جاهای غیر ضروری عکس تار میشه ، عکس خلوت تر میشه و مخاطب دقیقا میدونه باید به کجا نگاه کنه .

#2 دراماتیک کردن عکس

دلیل اصلی استفاده از سبک عکاسی بوکه ایجاد یک افکت زیبا و رویایی در عکس هست . حتما خودتون هم به این نتیجه رسیدین عکس هایی که افکت بوکه دارن ، نسبت به عکس هایی که بک گراند واضحی دارن ، جذاب تر و زیبا تر هستن .

لنز های گرون قیمتی که برای این کار ساخته میشه هم دقیقا به همین دلیل هست . اینکه عکس های شما رو زیبا تر کنه . لذا برای عکس های خودتون ، مخصوصا عکس های پرتره ، از افکت بوکه استفاده کنید تا عکس هایی یک پله حرفه ای تر داشته باشید.

چه زمانی نباید از بوکه استفاده کنیم ؟

درسته که افکت بوکه یکی از زیباترین و دراماتیک ترین افکت هایی هست که در عکاسی و فیلمبرداری می‌تونیم ازش استفاده کنیم . اما به قول معروف هر چیز حدی داره ! و جاهایی هم هست که نباید عکاسی بوکه انجام داد .

#1 عکس های دسته جمعی

اگه قرار بود عکس دسته جمعی بگیرید ، نباید از افکت بوکه استفاده کنید . چون به دلیل عمق میدان کم ، به احتمال خیلی زیاد ، جمع کثیری از دوستانتون عکسشون تار میشه ! و خب کی دوست داره عکسش تار باشه ؟!

پس اگر قرار بود عکس دسته جمعی بگیرید ، دیافراگم رو ببندید و ترجیحا از لنز های واید استفاده کنید تا یک عمق میدان بزرگ داشته باشید و همه جای عکس واضح و شارپ باشه .

#2 سوژه های سریع و فوکوس های سخت !

قبل از این که این مورد رو توضیح بدم باید اینو ذکر کنم که این قسمت همیشگی نیست و اگر مهارتتون در فوکوس کردن زیاد شد میتونید بیخیال این قسمت بشید. وقتی دارید از سوژه های سریع عکاسی میکنید ، مثلا یک ورزشکار یا عکاسی حیات وحش ، چون سوژه به سرعت حرکت میکنه و از طرف دیگه ، عمق میدان خیلی کم هست ، کوچکترین خطا در فوکوس باعث میشه عکس تار بشه و زحمت شما به هدر بره.

باور کنید هیچ راه حل نرم افزاری برای شارپ کردن عکس های خارج از فوکوس وجود نداره. اما خب به موازات اینکه مهارت شمادر عکاسی بیشتر شد ، میتونین این قانون رو نادیده بگیرید . چون عکس بوکه خیلی قشنگتر هست و در اولویت قرار داره.

#3 وقت هایی که واقعا لازم نیست !

این موضوع رو درک میکنم که عکاسی بوکه حس خیلی خوبی داره . و برای هر عکاس خیلی جذاب هست که عکسی بگیره که حرفه ای به نظر بیاد . اما بالاخره استفاده از هر چیزی باید در اعتدال باشه ، از جمله افکت بوکه . پس اگه واقعا لازم بود ، از این افکت استفاده کنید . سبک های عکاسی دیگه هم قشنگن 🙂

عکاسی بوکه همیشه هم خوب نیست . هر چیزی جا و مکان خودش رو داره .

حتی در فیلم ها هم از افکت بوکه استفاده میشه

جالبه که بدونید استفاده از افکت بوکه فقط مختص عکاسی نیست . در فیلم ها هم از این افکت استفاده میشه و باعث قشنگ تر شدن اونها خواهد شد .

البته باید به این نکته اشاره کنم که فیلمبردارها و کارگردان های تازه کار در این موضوع زیاده روی میکنن و توی تمام سکانس ها از افکت بوکه استفاده میکنن . در صورتی که باید در این مورد هم اعتدال رعایت بشه و همه جا نباید از بوکه استفاده کرد .

توی این فیلمی که ساختم که یه جورایی موزیک ویدیو محصوب میشه ، تقریبا بیشتر صحنه ها با افکت بوکه بوده . البته این یک کلیپ رسمی نیست و داستان خودش رو داره. بعد از شوتینگی که برای دیجی کالا داشتم ، این کلیپ رو توی ماشین ضبط کردم . داستان جالبی داره . اگه دوست داشتید توی قسمت توضیحات در آپارات بخونیدش 🙂

عکاسی بوکه در شب

بی اغراق میگم که افکت بوکه در شب جلوه‌ی اصلی خودش رو پیدا میکنه . عکاسی بوکه در شب یکی از مورد علاقه ترین کارهایی هست که من انجام میدم و گاهی فقط برای لذت بردن از عکاسی ، در شب عکس های بوکه می‌گیرم .

وقتی در شب عکاسی بوکه می‌کنید ، هر کدوم از چراغ هایی که در دوردست ها وجود داره ، تبدیل میشه به یک نور زیبا و یکنواخت دایره ای که عکس بوکه ما رو بی نهایت زیبا میکنه.

چه لنزهایی برای بوکه مناسب است ؟

بعد از توضیحاتی که دادم ، حالا خوبه در مورد لنزهایی صحبت کنیم که برای گرفتن عکس های با افکت بوکه مناسب هستن . قبل از اینکه این لنزها رو نام ببرم ، این نکته ی کلی رو بگم که اون دسته از لنزهایی برای افکت بوکه مناسب هست که دیافراگمشون خیلی باز بشه . یعنی عدد های f2.8 و کمتر . حالا میریم سراغ چند نمونه از لنز های مناسب برای افکت بوکه .

لنزهای 50 میلیمتری با f1.8 یا f1.4

همیشه توصیه کردم بهترین لنز برای شروع عکاسی هر عکاس ، یک لنز 50 میلیمتری با f1.8 یا f1.4 هست . این لنز ها علاوه بر اینکه ارزون قیمت هست ، دیافراگمش خیلی باز میشه و نور زیادی رو وارد دوربین میکنه . این یعنی یک لنز مناسب برای عکاسی بوکه و در عین حال ارزان قیمت .

مدتی قبل در یکی از پست های اینستاگرامم هم این موضوع رو ذکر کردم و نوشتم لنز 50 میلیمتری مناسب ترین گزینه برای شروع عکاسی هست .

 

® اگه بگم عکاسی به اندازه‌ی کار توی معدن فشار و استرس داره اغراقه . اما خیلی بیشتر از فشار دادن دکمه‌ی شاتر چالش برانگیز و سخته. حالا چرا ؟ دیشب با یکی برای عکاسی رفته بودیم یه لوکیشنی توی شمال غرب تهران ؛ شهر از اونجا معلوم بود . اونجا زیاد میرم ؛ چون توی شب ? میتونم افکت بوکه‌ی خوشگلی رو توی عکسام ایجاد کنم. اونجا اینطوریه که برای عکاسی ، اگه بخوای جای خوبی عکس بگیری ، باید کنار جاده بزنی بغل ، از ماشین ? پیاده شی و حدود ۲۰۰ متر توو زمین خاکی راه بری تا برسی به جایی که نور خوبی داره . اونجا رو تو شب زیاد رفتم ٬ اما راستش تاحالا اون ساعت اونجا نبودم . فک میکنم ساعت ۱ شب بود که رسیدیم اونجا . ماشینو زدم کنار و پیاده شدیم . داشتیم توی خاکی راه می‌رفتیم و از همه طرف صدای زوزه‌ی گرگ ? و واق سگ میومد . حالا بعید میدونم اونجا گرگ پیدا بشه ولی صدای زوزه رو میشنیدیم خب ! حالا طرفم مشتریم بود نمی‌خواستم چیزیش بشه دوبرابر حواسم جمع بود. بعد دیدم استرس داره شروع کردم براش خاطره تعریف کردن که حواسش پرت بشه☺. وسط خاطره گفتن بودم که یهو یه حیوونی تو تاریکی از جلومون رد شد . نفهمیدم چیه ولی واسه اینکه دختر بیچاره استرس نگیره گفتم گربه بود. حالا به هر بدبختیی که بود رسیدیم سر لوکیشن و شروع کردیم عکس گرفتن . وسط کار یهو متوجه شدم یکی توی جاده وایساده داره ما رو نیگا میکنه . تکونم نمیخورد لامصب . یه چشمم به عکاسی بود ، یه چشمم به طرف . خلاصه هر طور که بود عکسا رو گرفتم و خواستیم برگردیم .همین که راه افتادیم سمت جاده اون یارو هم دور شد و رفت. بعد از دو سه دقیقه‌ی سخت و نفس‌گیر بالاخره رسیدیم به ماشینو درو باز کردم و پریدیم توش . قفل درو زدم و گازشو گرفتم و رفتیم. کار خطرناکی ⚠ بود ولی به خاطره و تجربش میارزید?. #رضاصاد #عکاسی #بوکه #ماجراجویی

A post shared by Reza Sadeghi (@rezasaad) on Oct 21, 2017 at 11:47am PDT

لنز 85 میلیمتری

از نظر قیمت از لنزهای 50 میلیمتری گرون تر هست . طبعا به دلیل بیشتر بودن فاصله ی کانونی ، افکت بوکه ی بهتری رو هم داره . این لنزها به طور اخص برای گرفتن عکس های پرتره طراحی شده . اگر سبک عکاسی شما پرتره هست ، یکی از این لنز ها رو بهتون پیشنهاد میکنم .

لنزهای 70-200

شاید بهترین لنز برای عکاسی پرتره ، همین لنزهای 70-200 باشه. این لنزها علاوه بر اینکه در عکاسی پرتره بسیار مفید هست ، برای عکاسی ورزشی ، عکاسی حیات وحش ، عکاسی عروسی و عکاسی صنعتی هم مناسبه . از نظر قیمت ، نسبتا گرون هستن . اما کاملا ارزش پولی که پرداخت میکنید رو دارن .در واقع یک لنز همه کاره .

جمع بندی

عکاسی بوکه یکی از قشنگ ترین سبک های عکاسی هست که با چند تا حرکت ساده می‌تونین بهش دست پیدا کنید . این افکت کاربردهای زیادی داره و عکس های شما رو خیلی قشنگ تر خواهد کرد . بوکه هم در عکاسی و هم در فیلم برداری کاربرد داره . در موقعیت های مناسب ، از این افکت استفاده کنید و عکس هایی یک پله حرفه ای تر بگیرید .

عکاسی بوکه با موبایل

مدتی هست که عکاسی بوکه ، پای خودش رو به گوشی‌های موبایل هم باز کرده و شما می‌تونید با دوربین موبایل خودتون هم عکاسی بوکه انجام بدید. البته اشتباه نکنید؛ روشی که در گوشی ها برای گرفتن عکس‌های بوکه استفاده میشه ، کاملا با روشی که بالاتر توضیح دادم فرق داره.

اگر در دوربین‌های حرفه‌ای به دلیل کم شدن عمق میدان ، می‌تونستیم عکاسی بوکه انجام بدیم ، کاری که توی گوشی‌ها انجام میشه فقط با هوش مصنوعی و گاها لنزهای تشخیص عمق هست.

به این صورت که نرم‌افزار دوربین گوشی شما با الگوریتم‌هایی که روش تعریف شده می‌تونه سوژه رو از بک‌گراند جدا کنه و پس از این کار ، به پس زمینه افکت بوکه بده. این افکت کاملا ساختگی هست و اگر روی عکس عکس‌هایی که با این روش گرفته میشه زوم کنید و به عکس‌ها با دقت نگاه کنید ، می‌تونید مشکلاتی که حین جداسازی سوژه و بک گراند به وجود اومده رو پیدا کنید.

پس به عنوان یک عکاس حرفه‌ای اگر قرار باشه با این تکنیک عکاسی کنید نباید بعد از دیدن افکت بوکه در موبایل خودتون ، کلا بی‌خیال دوربین بشید. یک عکس حرفه‌ای در حال حاضر فقط و فقط با یک دوربین حرفه‌ای ثبت خواهد شد. لااقل تا سالهای سال.